Elk mens heeft zijn eigen persoonlijkheid en zijn eigen manier van communiceren. Wanneer je een gesprek tussen meerdere mensen analyseert zul je altijd verschillende rollen ontdekken. De ene persoon kijkt wat meer de kat uit de boom en is wat stiller, terwijl een ander persoon steeds zijn mening naar voren brengt. Hoe je reageert op een situatie hangt een deel af van je persoonlijkheid, maar het hangt natuurlijk ook af van je emotionele staat. Om te zorgen dat professionals bewust worden van hun houding, heeft Edward de Bono (2004) 6 verschillende denkhoeden ontwikkeld. Elke hoed heeft zijn eigen kleur en denkpatroon. De hoed die jij kiest is bepalend voor de manier hoe je in een probleem stapt (Lammerts, 2014). De 6 verschillende hoeden zijn:
De gele hoed: optimistisch. Wanneer je deze rol aanneemt kijk je vooral naar de voordelen. Wanneer je deze hoed draagt sta je open voor vernieuwing. De witte hoed: Informatief. De persoon met deze hoed kijkt vooral naar de feiten. Deze persoon zal niet interpreteren. De rode hoed: Emotioneel. De persoon met deze hoed bekijkt het probleem met zijn gevoel en intuïtie. De blauwe hoed: Controlerend. Dit is de persoon die een controlerende kijk heeft op het gesprek. Deze persoon zal uiteindelijk de knoop doorhakken en een beslissing nemen. De groene hoed: Creatief. De persoon met de groene hoed stemt niet gelijk tegen maar kijkt naar eventuele alternatieve of andere oplossingen. Neemt een kritische houding aan. De zwarte hoed: Negatief. Ook wel de advocaat van de duivel genoemd. Je moet wel naar deze hoed luisteren en zijn kennis gebruiken, maar je moet zijn mening vaak wel nuanceren omdat de negatieve mening van deze persoon vaak toch niet verandert. |
Het is niet zo dat je in een groep altijd dezelfde hoed aanneemt. Het kan zo zijn dat je jezelf in een bepaalde groep anders profileert dan in een andere groep. Volgens Edward de Bono (2004) zit de kracht dan ook in de combinatie van de hoeden. Je hebt elkaar nodig om tot een goed resultaat te komen. Wanneer je een bepaald standpunt aanneemt zul je door reacties van andere je eigen denken versterken. Anderen kunnen namelijk een ander standpunt hebben en je zult dan ook kritisch gaan nadenken over je eigen standpunt.
Het is niet zo dat een bepaalde hoed bij voorbaat slecht of goed is. Het is, bijvoorbeeld in teamvergaderingen, altijd fijn om veel verschillende hoeden te hebben. Een witte hoed kan feiten op tafel gooien, een zwarte hoed kan de nadelen goed benoemen, een gele hoed vindt vaak alles goed, een groene hoed bekijkt de alternatieven, een rode hoed kijkt meer naar het emotionele stuk van het verhaal en de blauwe hoed kan uiteindelijk de knoop doorhakken. Zoals ik al eerder zei hebben de hoeden elkaar dus nodig en zullen ze elkaar versterken.
Zelf verschilt het bij mezelf ook welke hoed ik draag. Bij mij ligt dit aan de groep en het moment. Ik denk dat ik vaak de gele en de groene hoed draag. Ik ben niet een moeilijk persoon en als ik het er toch niet helemaal mee eens ben, kijk ik altijd naar een alternatief zodat alle partijen tevreden zijn. Uiteindelijk draag ik alle hoeden wel eens, alleen de zwarte hoed zelden. Dit omdat ik vind dat je altijd naar het positieve moet kijken en niet in het negatieve moet verdwalen. Je moet natuurlijk altijd wel de voor- en de nadelen tegen elkaar afwegen, maar dan kun je nog alternatieven verzinnen.
Op mijn stage maken ze gebruik van de kanjerpetten, van de kanjertraining. Dit zijn 4 kleuren petten die kinderen krijgen wanneer ze een bepaald gedrag/houding aannemen.
Zelf verschilt het bij mezelf ook welke hoed ik draag. Bij mij ligt dit aan de groep en het moment. Ik denk dat ik vaak de gele en de groene hoed draag. Ik ben niet een moeilijk persoon en als ik het er toch niet helemaal mee eens ben, kijk ik altijd naar een alternatief zodat alle partijen tevreden zijn. Uiteindelijk draag ik alle hoeden wel eens, alleen de zwarte hoed zelden. Dit omdat ik vind dat je altijd naar het positieve moet kijken en niet in het negatieve moet verdwalen. Je moet natuurlijk altijd wel de voor- en de nadelen tegen elkaar afwegen, maar dan kun je nog alternatieven verzinnen.
Op mijn stage maken ze gebruik van de kanjerpetten, van de kanjertraining. Dit zijn 4 kleuren petten die kinderen krijgen wanneer ze een bepaald gedrag/houding aannemen.
Je hebt hierbij een gele, witte, rode en zwarte pet. Wanneer een kind niet veel durft te zeggen draagt het de gele pet, een meeloper krijgt een rode pet, een eerlijk en betrouwbaar kind krijgt de gele pet en de zwarte pet gaat naar het kind dat veel ruzie maakt. Net als de hoeden van de Bono benadrukken de petten een bepaalde houding of gedrag.
Uiteindelijk is het dus belangrijk dat je jezelf als leerkracht bewust bent van je houding. Wanneer je hiervan bewust bent kun je ook makkelijker je houding veranderen en zal het jezelf een hoop onrust kunnen besparen.
Bronnen:
- Bono, d. E. (2004). Zes waarde-insignes. Amsterdam: Business Contact.
- Lammerts, A. (2014). College over de hoeden van de bono.
- Bono, d. E. (2004). Zes waarde-insignes. Amsterdam: Business Contact.
- Lammerts, A. (2014). College over de hoeden van de bono.