In een eerdere blog schreef ik over het lesgeven over social media op een basisschool . Tijdens deze les wilde ik de kinderen mediawijs maken, maar wat is mediawijsheid nou eigenlijk? De Raad van Cultuur definieert mediawijsheid als het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zicht bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld (Raad van Cultuur, 2005). Met andere woorden zou je kunnen zeggen dat mediawijsheid staat voor alle competenties die je nodig hebt om actief en bewust mee te doen met de mediasamenleving (Beemt, 2013). (lees hier terug)
Erik Meester en Sarah Bergsen (2013) hebben het MIM model, het Mediawijsheid Implementatie Model, samengesteld. De basis van mediawijsheid zou de visie van de school moeten zijn, wat wil een school met ict en media bereiken? Er zijn veel scholen die niet goed nadenken over het doel. Zo zijn er een hoop scholen die bijvoorbeeld materialen gaan aanschaffen, omdat dat zogenaamd hoort bij deze tijd, terwijl ze helemaal niet weten wat ze met die materialen willen bereiken. Om het juiste materiaal aan te schaffen moet er op een school een duidelijke visie zijn (Wat wil je met het materiaal?), er moet deskundigheid zijn (Wat kun je ermee? Hoe werkt een apparaat?) en de infrastructuur op een school moet goed zijn (Is er overal internet? Kan iedereen er gebruik van maken?). Wanneer een van deze drie punten ontbreekt, is het lastig om op een goede manier gebruik te maken van het materiaal. Een mooi voorbeeld vind ik een school die een hoop tablets aangeschaft heeft, maar niet vooraf nadacht over het opladen van deze tablets. Hier was helemaal geen rekening mee gehouden. Op mijn stageschool hebben ze ook een hoop tablets aangeschaft. Mijn eerste vraag was dan ook hoe ze de tablets opladen. Hier heeft de conciërge voor elke bouw een kastje gemaakt waar de tablets in kunnen. Ze worden dan in een speciale kast opgeladen.
Naast de punten waarover een school moet beschikken, is het ook belangrijk dat een docent kennis heeft over een aantal onderwerpen die met ict te maken hebben. Zo moet de docent beschikken over de juiste didactiek (Hoe kan ict gebruikt worden in lessen?), pedagogiek (Hoe ga ik de kinderen mediawijs maken?) en ICT-geletterdheid (Hoe werken de materialen?). Deze drie punten moeten 'los' van elkaar gezien worden, het zijn namelijk 3 verschillende punten die met mediawijsheid te maken hebben. Mijn les over social media kun je koppelen aan het punten pedagogiek, mijn doel was om de kinderen bewust te maken van het gebruik van social media en de gevaren ervan. Om deze les te geven heb ik moeten kijken wat de mogelijkheden op de school waren. Zo beschikt de school niet over tablets, ik kon dan ook geen gebruik maken van digitale tools als Socrative of Padlet (Hierin kun je als docent een vraag stellen en kunnen kinderen met hun device individueel antwoord geven op jouw vraag). Ik heb dit opgelost door op de ouderwetse manier kinderen antwoord te laten geven op vragen (post-its en hand opsteken).
Naast de punten waarover een school moet beschikken, is het ook belangrijk dat een docent kennis heeft over een aantal onderwerpen die met ict te maken hebben. Zo moet de docent beschikken over de juiste didactiek (Hoe kan ict gebruikt worden in lessen?), pedagogiek (Hoe ga ik de kinderen mediawijs maken?) en ICT-geletterdheid (Hoe werken de materialen?). Deze drie punten moeten 'los' van elkaar gezien worden, het zijn namelijk 3 verschillende punten die met mediawijsheid te maken hebben. Mijn les over social media kun je koppelen aan het punten pedagogiek, mijn doel was om de kinderen bewust te maken van het gebruik van social media en de gevaren ervan. Om deze les te geven heb ik moeten kijken wat de mogelijkheden op de school waren. Zo beschikt de school niet over tablets, ik kon dan ook geen gebruik maken van digitale tools als Socrative of Padlet (Hierin kun je als docent een vraag stellen en kunnen kinderen met hun device individueel antwoord geven op jouw vraag). Ik heb dit opgelost door op de ouderwetse manier kinderen antwoord te laten geven op vragen (post-its en hand opsteken).
Voor een docent kan het dus lastig zijn hoe hij/zij ict in zijn onderwijs moet integreren, zeker wanneer een docent zelf de mogelijkheden niet precies kent. Het TPACK-model van Koehler & Mishra (2009) geeft inzicht in de kennis en vaardigheden die een docent moet hebben om ict op een juiste manier in zijn onderwijs te gebruiken. De 3 punten waarmee rekening gehouden moet worden zijn: inhoud van het vak dat je geeft (content), de vakdidactiek die daarbij hoort (Pedagogy) en de technologie die dit kan ondersteunen (Technology). Deze 3 punten staan net als de punten in het MIM-model 'los' van elkaar, maar je moet wel de relatie ertussen kunnen leggen! Tijdens de minor hebben we met TPACK een spel gespeeld: 'TPACK the game'. |
Hierin kreeg je 3 kaartjes: een kaartje Content (een bepaald vakgebied), Pedagogy (werkvorm: samenwerkend leren, discussie, peer interview) en Technology (digibord, social media, digitale camera of audio/video). Het was de bedoeling dat je de kaartjes met elkaar ging verbinden, wat was de relatie tussen de drie punten? Al snel kwam mijn groepje erachter dat je eigenlijk elk kaartje met elkaar kon verbinden, je moest hiervoor wel je creativiteit gebruiken. We kregen hierdoor een aantal combinaties. Twee combinaties zijn hieronder uitgewerkt. |
|
Docenten zijn dus lang niet allemaal mediawijs. Om goed ict-geïntegreerd onderwijs te geven moeten de docenten wel over de juiste kennis beschikken. Ik ben van mening dat hierin nog veel winst te behalen valt. Het spel TPACK kan docenten bewust maken van de mogelijkheden, ik heb van dit spel stiekem veel geleerd. Het is dan ook zeker een aanrader!
Bronnen:
- Beemt, van den A., (2014). Leren met interactieve media. Assen: van Gorcum
- Koehler, M. & Mishra, P. (2009). What is technological pedagogical content knowledge? Contemporary Issues in Technology and Teacher Education.
- Raad van cultuur (2005). Definitie mediawijsheid.
- Beemt, van den A., (2014). Leren met interactieve media. Assen: van Gorcum
- Koehler, M. & Mishra, P. (2009). What is technological pedagogical content knowledge? Contemporary Issues in Technology and Teacher Education.
- Raad van cultuur (2005). Definitie mediawijsheid.